depressie

De laatste weken kreeg ik enorm veel complimenten voor mijn ‘metamorfose’. De vraag hoe ik het deed werd dan ook regelmatig gesteld en daarom schrijf ik m’n verhaal graag voor jullie neer. 

Ik tegen de rest

Als jullie mijn blog gelezen hebben, me al een tijdje volgen via social media of zo nu en dan een krant lezen, zijn jullie waarschijnlijk op de hoogte van mijn donkere periode enkele jaren geleden. Tot grote verbazing van de mensen rondom mij kreeg ik toen een depressie. Omdat dat voltooid verleden tijd is, ga ik daar niet meer over schrijven maar het is wel het begin van dit nieuwe verhaal. Als je alles over die zwarte periode toch wil weten, kan je mijn boek ‘Ik tegen de rest’ nog altijd online verkrijgen.

Dankzij heel wat medicatie, communicatie en enorm veel psychologische hulp, kroop ik 4 jaar geleden uit het diepe dal. Toch voelde ik me na mijn depressie nooit meer als ervoor. Ik was niet meer die spring-in-’t-veld, vond het moeilijk om altijd vrolijk door het leven te dartelen en alle tegenslagen kwamen heel erg binnen. Ik voelde me niet goed in mijn vel en er bleef een soort donkere wolk boven mijn hoofd hangen. Vaak voelde ik me enorm down en zag ik problemen die er niet waren. Ik was enorm emotioneel en steeds op zoek naar ‘het ultieme geluk’. 

Mentaal voelde ik me niet honderd procent, maar ook fysiek had ik heel wat klachten. Vaak was ik ziek, had ik veel stress en buikpijn. Ik sliep slecht, had geen energie en mijn darmen werkten me dagelijks tegen. Of het liep eruit als water (sorry voor de beeldspraak) of ik kon meer dan een week niet gaan. Na het eten blies ik volledig op en had ik geen energie meer. Ik was continu moe. Doodmoe. Ik geraakte niet vooruit en elke dag was een opdracht. 

Toen ik vorig jaar enkele traumatische dingen meemaakte was het hek helemaal van de dam. Mijn mentale en fysieke toestand ging weer achteruit. Ik kreeg waanbeelden, zocht naar houvast op de verkeerde manier en probeerde op dezelfde slechte manier aandacht te krijgen van de mensen rondom mij: het gaat niet, er is iets mis, help me! 

Maar ik was niet van plan om weer in een depressie weg te zakken, ook al zag iedereen dat aankomen. Het aftakelen voelde heel echt, maar fuck that, not again, ik was sterker dan dat. Zo ver is het dus niet gekomen. Ik zocht meteen psychologische hulp, verdiepte me in allerlei boeken en studies over trauma’s en mentale gezondheid en deed alles volgens het boekje. Ik kwam vaak buiten, stortte me op mijn werk, maar nam ook genoeg me-time. Ik praatte met mensen en zocht veel contact, sloot me niet op, ontdekte nieuwe dingen, ging veel reizen, stapte uit mijn comfort zone en ging meer bewegen. 

Toch bleef er iets ‘vreemd’ aanvoelen. Mentaal voelde ik me, naar omstandigheden oké, maar fysiek bleef ik achteruit gaan. De felle last aan m’n darmen bleef aanhouden, ik werd nog meer ziek, sliep niet en mijn energie was gewoonweg verdwenen. Ik kreeg nog wel vaak kwade, emotionele buien en beeldde me van alles in. Ik dacht dat ik volledig gek werd. 

Van het kastje naar de muur

Ik bezocht verschillende huisdokters en legde hen mijn situatie uit, telkens met als eindvraag: ‘Kan je me vooral helpen met die darmen? De rest pak ik al aan.’ Elke keer weer kreeg ik een ander antwoord dat me helaas niet verder hielp: ‘Het zal aan je situatie liggen, het is normaal dat je je na zo’n jaar niet goed voelt’, ‘Probeer gewoon eens gluten te schrappen uit je dieet’, ‘Slaap wat beter!’, ‘Neem meer vitaminen!’ en met als klap op de vuurpijl: ‘Ja ja, dat is de ziekte van de eeuw, dingen uitvinden om aandacht te krijgen. Er is niks mis, zet het uit je hoofd!’

Na een tiental dokters voelde ik me teleurgesteld, maar vooral ook heel boos. Ik voelde me onbegrepen en niet gehoord. Als er iemand haar lichaam en geest kent, ben ik het wel. Vroeger zou ik bij de pakken blijven zitten, maar al die afwijzingen gaven met net meer kracht om wel verder te gaan met mijn zoektocht. Toen ik erover praatte met mijn psychologe, vertelde zij me dat er effectief een heel belangrijke connectie bestaat tussen je darmen en je hoofd en dat daar meer en meer wetenschappelijk onderbouwde studies omtrent gevoerd worden.

Vooraleer ik aan mijn verhaal kan beginnen moet ik deze studies toch even schetsen om alles goed te kunnen begrijpen. De studies zijn pas van de laatste jaren en het is slechts heel recent dat professoren echt ver geraakt zijn in die onderzoeken. 

De darm-breinas

De verbinding tussen de darmen en de hersenen staat bekend als de darm-breinas. Het autonome zenuwstelsel (dat een groot aantal onbewust plaatsvindende functies reguleert zoals de ademhaling, de spijsvertering en de werking van inwendige organen) verbindt de hersenen met het zenuwstelsel van de darm zelf. Niks bijzonder denk je? Alle organen zijn toch aan elkaar verbonden? Akkoord, onderzoek wijst echter uit dat veel ziektebeelden ontstaan door een storing in de darm-breinas. De darm microbiotica hebben ook invloed op het brein. Voeding kan dus een rol spelen bij het voorkomen van mentale aandoeningen. 

Ken je dat gevoel? Je bent gestrest en je spijsvertering maakt instant gekke sprongetjes. Je eetlust vermindert, je darmen beginnen te rommelen, krampen komen op. 

Dat komt doordat er zich in ons lichaam ongeveer evenveel bacteriën als cellen bevinden en de meeste van die bacteriën zitten in onze darmen. Ondertussen is er ontdekt dat die darmbacteriën ons brein op verschillende manieren kunnen beïnvloeden. Eén daarvan is via het immuunsysteem. De bacteriën beschermen de darmwand en zorgen dat er geen indringers kunnen passeren en het immuunsysteem dus niet in ‘ontstekingsmodus’ gaat. De bacteriën produceren ook nog andere stofjes die door de bloed-brein-barrière heen kunnen. Eigenlijk zijn het voorlopers van neurotransmitters, de stofjes lijken heel erg op de stofjes die de hersenen zelf ook kunnen maken. 

Wat velen niet weten, is dat we naast het centrale zenuwstelsel dus ook een darmzenuwstelsel hebben. Deze twee zijn verbonden met een heel lange zenuw (de nervus vagus) die zorgt voor een deel van de communicatie tussen hersenen en darmen. Darmen en hersenen werken dus als 1 geheel. Als de darmen niet in orde zijn, zijn de hersenen dat ook niet en omgekeerd. 

Kort samengevat: je darmbacteriën bepalen hoe energiek, gezond en gelukkig je bent. 

Toen ik die onderzoeken grondig had gelezen en onderzocht, moest ik op zoek naar iemand die me kon helpen om uit te zoeken wat er bij mij mis liep in mijn darm-breinas. En misschien wel met andere organen in mijn lichaam of zelfs in mijn hersenen. Ik riep hulp in via Facebook en mijn probleem leek veelvoorkomend te zijn. Heel wat reacties kreeg ik van mensen die deels geholpen waren door specifieke onderzoeken en specialisten. Maar één reactie sprong eruit: ‘Contacteer het Gezondheidshuis, ze hebben mijn leven veranderd!’

Het Gezondheidshuis

Het Gezondheidshuis is een Centrum voor Functionele Gezondheidszorg, Gezondheidsscreening, Orthomoleculaire Therapie (voedingstherapie) en klinische Psycho – Neuro – Immunologie, samenwerkend met arts, specialist. Klonk dus als iets dat ik wel kon gebruiken.

Zo gezegd, zo gedaan dus, ik stuurde een mailtje en ik kreeg al snel een afspraak. Met een klein hartje reed ik naar het Gezondheidshuis, want ik moest heel mijn verhaal nog maar eens gaan vertellen en daar had ik weinig zin in. De schrik om misschien weer het deksel op de neus te krijgen zat er zeker in. Al die twijfels werden snel van tafel geveegd toen een enorm knappe, blonde vrouw van middelbare leeftijd de deur opende. Een verschijning die mijn mond deed openvallen en ik werd meteen op mijn gemak gesteld. She was so bubbly. Ik vroeg me instant af waar ze haar energie vandaan haalde. 

Chris Rock (I know, wat een heerlijke naam) legde me eerst uit wie ze was, wat ze deed en keek toen betekenisvol naar mij: ‘Vertel me eens, waarom ben jij hier Nasrien?’. Ik ratelde heel mijn verhaal eruit alsof het een lieve lust was. Van mijn depressie, naar mijn zwaar jaar, naar mijn slaapproblemen, opvliegers, emotionele momenten, het vele ziek zijn, de last van mijn darmen, het gebrek aan energie en de constante algehele malaise. Toen ik uitgerateld was, keek ze me met haar grote, vriendelijke ogen aan en zei de woorden die ik al zo lang wou horen: ‘Ik denk dat ik je kan helpen.’ 

Wat er toen kwam was een rollercoaster. Ze legde me heel wat verschillende mogelijkheden uit. Dingen die mis konden zijn en zonder dat ik er ook maar met een woord over had gerept, begon ze over de darm-breinas. ‘Wist je dat je darmen je tweede brein zijn?’ Eindelijk kreeg ik bevestiging van wat ik eigenlijk al lang wist: er zit iets mis in mijn lijf en daardoor willen mijn hersenen niet goed werken. Dit was al een heel grote eerste stap: ‘Top! Er is waarschijnlijk iets aan het misgaan in mijn lichaam, maar hoe kom ik te weten wat dat net is?’ Het begon met een lichaamsscan. Een scan die alle facetten van mijn lichaam in kaart bracht. Dingen zoals mijn vetpercentage en mijn gewicht, maar ook mijn hart en longen werden grotendeels onder de loep genomen. Er werd nagegaan of mijn aders nog goed openstonden en de scan zag zelfs (zonder dat ik er iets van gezegd had) dat er 3 nekwervels vol littekenweefsel zitten. De scan gaf daarenboven de juiste wervels aan. Conclusie: ik was 96% gezond. Grootste onderscheiding zou je denken? Inderdaad, maar er waren wel twee heel grote dingen die niet juist zaten. Mijn darmen kleurden op en waren zoals in de volksmond gezegd wordt ‘lui’. Maar wat nog belangrijker en eigenlijk heel beangstigend was, was dat het deel in mijn hersenen waar het gelukshormoon serotonine moet toekomen zo goed als plat lag. Zo’n 90% van alle serotonine in je lijf wordt geproduceerd in je darmen. Een verstoring van je darmflora kan dus zorgen voor een verminderde productie van die serotonine. Hierdoor kan je je angstig voelen en zelfs depressief geraken. Maar hoe kwam dat nu? Waarom weigerden mijn darmen om optimaal te werken? Daarvoor was er diepgaander onderzoek nodig. 

Ik kreeg een ellenlange vragenlijst mee. En als ik lang zeg, bedoel ik écht lang. Er stonden heel uiteenlopende vragen in, ’Val je makkelijk in slaap?’, ‘Word je veel wakker ’s nachts?’ maar evengoed: ‘Hou drie dagen een eetdagboek bij en schrijf na elke maaltijd op hoe je je voelt’ of ‘Wat gebeurt er met je in stresssituaties?’. Daarnaast moest ik nog een bloed- en stoelgang onderzoek laten doen door een labo in Nederland. Verder stuurde ik mijn boek op naar Chris zodat ze een goed beeld kreeg van de depressie die ik enkele jaren voordien had. Het kon maar meer duidelijkheid geven. 

Het resultaat

Ik moest enkele weken wachten, maar eindelijk had ik het gevoel dat iemand me zou helpen en me er weer bovenop zou krijgen. Toen Chris me belde met de resultaten zaten we al volop in Coronacrisis, dus face-to-face was geen optie meer. Op het moment van het gesprek zakte de grond toch nog even vanonder mijn voeten weg. Ze begon met de woorden: ‘Ik heb even jouw biochemische tijdslijn gemaakt. Het is niet 1 ding, maar er zijn veel verschillende factoren die maken dat je je voelt, zoals je je voelt. Besef alvast dat al de rare of verkeerde dingen die je gezegd, gedaan, of gevoeld hebt jouw schuld niet zijn. Your body made you do it’. 

Er zijn dus een aantal problemen en die kan ik indelen in blokjes. 

Histamine

Ik heb een histamine intolerantie. Histamine is een ‘biogene amine’ en is super belangrijk bij verschillende processen in ons lichaam, zoals de aanmaak van maagzuur, ons slaap-waakritme en de werking van het immuunsysteem. Ook fungeert het als neurotransmitter (een soort hersenhormoon) in het centrale zenuwstelsel; dat wil zeggen dat het invloed heeft op hoe we ons voelen, op ons humeur dus. Bij mij zit veel te veel van de boodschapper-verbinding histamine in mijn lichaam. Het enzymen diamine-oxidase (DAO) is daarentegen niet genoeg aanwezig in mijn ingewanden. Mogelijke symptomen: jeuk, verkoudheid, hoofdpijn, darmklachten en bovenaan: depressie.

Histamine heeft een bubbel (om het in corona-termen te zeggen) met serotonine, dopamine en adrenaline, de hormonen die ons gelukkig maken. Door dat teveel aan histamine dat niet afgebroken kan worden, wordt de taak van histamine doorgegeven aan een van zijn vriendjes van de bubbel. Dat vraagt heel veel energie en er ontstaat een continu inflamatoire reactie, een soort ontsteking dus, ook in het brein.

DPP-IV (DeePeePee 4)

Deze is heel erg belangrijk voor me geweest. Om uit te leggen wat er net misloopt in mijn lichaam moet ik even een ‘wetenschappelijke’ uitleg geven. 

DPP-IV is een enzym dat vele functies heeft in ons lichaam en dat aangemaakt wordt in de pancreas, epitheelcellen en in bacteriën. Het is een essentieel enzym voor de afbraak van proline bevattende voedingseiwitten zoals gluten en caseïne (melk bevat veel caseïne). DPP-IV werkt vooral op de afbraak van exorfinen. Dat zijn dan weer stoffen die in voedingsstoffen zoals brood, pasta, melk, spinazie en soja zitten. Normaal worden deze in de darmen afgebroken door het DPP-IV enzym, maar bij mij werkt dat enzym dus onvoldoende. 

Als die exorfinen niet goed afgebroken worden, worden de endorfine receptoren (het hormoon dat ons ‘tevreden’ doet voelen) overmatig gestimuleerd en daardoor wordt er meer dopamine afgebroken. Dat is toch goed nieuws? Niet echt, want door langdurige overmatige stimulatie wordt endorfine, dopamine (het beloningssysteem van je hersenen), insuline, cortisol (een hormoon dat vrij komt als je in een stress-situatie zit, doel ervan is om je alerter te maken) ongevoelig én je immuunsysteem geraakt verstoord. 

Waarom doet mijn lichaam dat eigenlijk? Te weinig DPP-IV aanmaken en te weinig exorfinen afbreken? Omdat ik intolerant ben aan betaalde voedingsstoffen waardoor mijn lichaam niet kan verteren. Die voedingsstoffen zijn (hou je vast): gluten, granen, melk, soya, (onnatuurlijke) suikers en spinazie.

Eenvoudig gezegd, teveel pasta en dergelijke terwijl je een tekort hebt aan DPP-IV is kak. 

Voor mij was dit een grote eye opener waarom ik me vaak zo down, ontevreden, doodmoe en in constante stress voelde. En waarom ik zo vaak ziek werd.

Darmen

Het DPP-IV enzym is ook een heel erg belangrijk enzym om het slijmvlies van je darmen gezond te houden en een lekkende darm te voorkomen. 

Bij mensen met een verminderde werking van het DPP-IV enzym worden de exorfinen niet goed afgebroken en komen ongewenste stoffen de bloedbaan in. Hierdoor ontstaat een tijdelijke toename van endorfine en dopamine waarna ze juist de werking van deze endorfine weer blokkeren. Hierdoor ontstaat een grote behoefte om weer wat lekkers te eten om de endorfine en dopamine op peil te kunnen houden. De vicieuze cirkel is rond. Mensen met een probleem in de aanmaak van DPP-IV gaan meer en meer exorfinen bevattend voedsel consumeren. 

En ja hoor, die lekkende darm is bij mij ook een groot probleem. 

De laatste jaren zijn er zoals ik al schreef heel wat onderzoeken verschenen waaruit blijkt dat onze darmen ons tweede brein zijn. 90% van alle serotonine (gelukshormoon, remember?) in ons lichaam wordt geproduceerd door de darmen. Een verstoring in de darmflora kan zorgen voor een verminderde productie van serotonine wat dan weer kan leiden tot een depressie of angststoornissen. Wat veroorzaakt zo’n slechte darmflora? Voedselovergevoeligheid. Bij mij dus granen, gluten, suiker, soja, melk en spinazie. Wat wil dat concreet zeggen? Mijn lichaam maakt te weinig gelukshormoon aan, waardoor ik me, meer als andere mensen, down voel en me dingen heel erg aantrek. ‘My body made me do it’, dus. 

Progesteron

Daarbovenop bleek dat ik een tekort had aan progesteron. Dit kan komen door bijvoorbeeld te veel stress. Wat dit teweeg brengt, was ook een serieuze klap om te horen: een toename aan premenstruele klachten, wisselend humeur, zwaarmoedigheid, gespannen borsten, opgeblazen gevoel en… meer kans op miskramen. Een tekort aan progesteron kan je letterlijk gek maken. Ècht gek. Dat verklaart meteen waarom ik het gevoel had dat ik gek werd.

Ik kan je vertellen, toen ik het telefoontje kreeg, was ik volledig van mijn melk (haha melk, ja dat mocht niet meer). De eerste dagen moest ik vaak huilen omdat ik verdrietig was dat er zoveel mis met me was, langs de andere kant was ik super blij, eindelijk wist ik waarom ik me zo ongelukkig en slecht in mijn vel voelde én ik wist dat ik er zelf niet aan kon doen. Ik was niet ziek, had geen mentale aandoening, mijn lichaam werkte gewoon niet goed. 

Nadat ik drie dagen in een put zat, ben ik begonnen aan mijn aanvalsplan want er waren twee mogelijkheden. Oftewel voelde ik me heel mijn leven slecht, oftewel kon ik eraan werken en terug mijn gelukkige zelve worden omdat ik nu wist wat er fout zat. De keuze was uiteraard eenvoudig.

Maar hoe begon ik aan dat aanvalsplan? Het was een hele puzzel om te maken. 

Aanvalsplan

Eerst en vooral moest ik mijn levensstijl aanpassen. Te beginnen met de voeding. Ik mocht dus geen histamine, granen, gluten, melk, soja, suiker en spinazie meer eten. Hoe moest ik daar aan beginnen? Simpel! Ik moest me terug naar de oertijd begeven. Veel groenten, vlees, vis en af en toe wat fruit. Lijkt allemaal heel drastisch en moeilijk, maar eens je er wat inzit valt dat super hard mee. 

Ik heb heel veel gehad aan bepaalde kookboeken. Een paar voorbeelden daarvan zijn die van Pascale Naessens, Steffi Vertriest en die van mijn eigen nicht, Jennifer Cnops. Zij kunnen van weinig, maar vooral onbewerkte ingrediënten enorm lekkere dingen maken. 

Maar alleen die voeding ging al mijn problemen niet verhelpen. Daarom moest ik mijn lichaam ondersteunen met supplementen. No biggie, zou je denken. Neen, in principe niet, maar ik moest er wel 25 per dag nemen. 

Supplementen om: 

• mijn darmslijmvlies weer te laten aangroeien
• die DPP-IV aan te maken
• mijn immuunsysteem weer op de krikken
• mijn vitamine D weer aan te vullen
• magnesium aan te vullen
• alle nodige multivitaminen aan te vullen
• mijn bijnieren te ondersteunen
• mijn energie weer op te krikken
• kleine hoeveelheden histamine die ik toch zou eten af te breken
• beter te verteren
• mijn hoofd tot rust te laten komen, zowel overdag als ’s nachts
• mijn progesteron aan te vullen
• ’s avonds rustig te worden
• ’s avonds beter in te slapen

Ik moet eerlijk toegeven dat, toen ik die supplementen bij elkaar zag liggen, ik wel even moest slikken. Ik dacht: ‘Damn, ik heb al gegeten met alleen die pillen’, maar dat bleek mee te vallen. 

Van de ene dag op de andere heb ik me dan ook in mijn ‘nieuwe levensstijl’ gestort gezien het nu of nooit was. En dat was niet van de poes. De eerste twee weken had ik barstende hoofdpijn door het gebrek aan suiker (ik was duidelijk heel verslaafd), ik snakte naar een boterham en ik wou plots heel graag een glas melk drinken terwijl ik dat echt nooit eerder had. Maar het moest. 

Drie maanden verder

We zijn ondertussen drie maanden verder. Elke dag krijg ik complimentjes: ‘Je straalt’, ‘Wat zie je er goed uit’, ‘Waar haal je al die energie?’, ‘Amai, wat is er met jou gebeurd’, ‘Je ziet er zo gelukkig uit’, ‘Nasrien is terug’. En ja zo voel ik me ook, I’m back. 

Ik ben 5 kg vermagerd. Niet dat dat nodig was, maar ik voel me wel veel beter in mijn vel nu. Door al die bewerkte voedingsstoffen te laten, is mijn lichaam in een soort ‘resetmodus’ gegaan en het werkt nu zoals het zou moeten werken. 

Het schrappen van gluten, granen, melk, soja, suiker en histamine in mijn voeding heeft wonderen gedaan. Ik voel me helder, heb een overschot aan energie waardoor ik heel veel kan en wil sporten, ik barst van de ideeën en ambities, ben gelukkig, kan weer slapen, sta vol energie op en mijn darmen werken weer zoals ze moeten werken. 

Ongeveer 1 keer per week heb ik toch een ‘cheatmaaltijd’ (lees: vleesjes van ’t frituur) want laat ons eerlijk zijn, af en toe wil je er aan toegeven. Het grappige is dat als ik dat doe, mijn humeur ook omslaat. Ik voel me opgeblazen, slecht gezind, moe en ziek. Vreemd toch hoe een lichaam in elkaar zit? 

Ik ben zo ongelofelijk blij dat ik mijn leven in eigen handen heb genomen. Ik voel me goed en ik straal dat ook uit. Ik heb het gevoel dat mijn leven de voorbije 5 jaar op pauze stond en dat ik nu eindelijk weer kan beginnen aan het leven waarvoor ik op deze aardbol gezet ben. Moraal van dit verhaal: blijf niet bij de pakken zitten. Hoe donker en uitzichtloos het er ook allemaal uitziet: waar een wil is, is een weg. Je lichaam kan wonderen verrichten en ik ben daar het levende bewijs van.